του Γιάννη Αραχωβίτη
Όταν πέφτεις, βρες την δύναμη να σηκωθείς.
Όσο προσεκτικός και να είσαι, θα βρεθούν στιγμές που θα σε ρίξουν στο καναβάτσο. Που θα φας τα μούτρα σου και θα γονατίσεις. Έτσι είναι ζωή.
Το σημαντικό είναι να μην μείνεις κάτω. Να μην το πάρεις κατάκαρδα και προσωπικά. Να το αποδεχτείς, να το δεις σαν μάθημα, να πάρεις το δίδαγμα και να επανέλθεις δριμύτερος. Τα πάντα εξαρτώνται από το πώς θα το δεις και από το πώς θα αντιδράσεις. Προσωπικά θέλω να βλέπω τα παθήματα ως μαθήματα. Δεν θα υποστηρίξω ότι χαίρομαι και ότι το γλεντάω όταν πίνω το ποτήρι της ήττας, της απώλειας και της απογοήτευσης. Άλλωστε, θα ήταν περίεργο και παράδοξο. Όμως έχω προετοιμαστεί ψυχολογικά για τέτοιες περιπτώσεις, που ξέρω ότι θα συμβούν, και προσπαθώ να τις χειρίζομαι όσο πιο ανώδυνα και εποικοδομητικά γίνεται. Το σλόγκαν μου είναι «Ή κερδίζεις, ή μαθαίνεις». Έχω βγάλει από την εξίσωση την λέξη/ έννοια «χάνεις».
Επιτρέψτε μου να σας πω μια προσωπική ιστορία, όχι για να κομπάσω, αλλά για να μπορέσω να κάνω πιο σαφές το μήνυμά μου.
Πριν από δύο χρόνια ανακοινώθηκε ή διοργάνωση του πρώτου Πανελληνίου Διαγωνισμού Ρητορικής. Και ενώ θα μπορούσα να λάβω μέρος, κιότεψα. Δείλιασα να βγω στην εξέδρα με το μικρόφωνο και να μιλήσω σε ένα απαιτητικό και επι-κριτικό (ενίοτε) ακροατήριο. Σκέφτηκα όλους αυτούς που θα με κοίταζαν, που θα προσπαθούσαν να βρουν τα λάθη μου, που θα με βαθμολογούσαν. Μεγάλη η πίεση, αβάσταχτο το άγχος. Δεν το άντεξα. Βρήκα μια βολική δικαιολογία και απέφυγα να δηλώσω συμμετοχή. Και ευτυχώς έσωσα τα προσχήματα και παρηγόρησα τον εαυτό μου με το να κοουτσάρω (να καθοδηγήσω) μια Κινέζα, την Eley Yuan, στο συγκεκριμένο διαγωνισμό. Για καλή μου τύχη, η Eley μάγεψε τα πλήθη κα τους κριτές και βγήκε πρώτη σε όλη την Ελλάδα. Γεύτηκα και εγώ, κατά κάποιο τρόπο, την επιτυχία μέσω της Eley. Το να είσαι ο προπονητής μιας πρωταθλήτριας σε πανελλήνιο διαγωνισμό δεν είναι μικρό πράγμα και δεν σου συμβαίνει και κάθε μέρα.
Όμως κάτι μέσα μου με έτρωγε. Χάρηκα για την επιτυχία της «μαθήτριάς» μου αλλά ένοιωθα μια πικρή γεύση, μια προσωπική απογοήτευση. Όχι γιατί δεν κέρδισα εγώ το βραβείο, αλλά γιατί δεν τόλμησα να βγω μπροστά, να εκτεθώ, να δοκιμαστώ. Προτίμησα να κρυφτώ στο παρασκήνιο. Δεν μου άρεσε που ήμουν λιπόψυχος. Δεν μου ταιριάζει και δεν συμβαδίζει με τις αρχές μου, ούτε με αυτά που διδάσκω σε μαθητές και πελάτες μου. Και το «Δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις» περνούσε ως κατηγορία συνεχώς από το μυαλό μου.
Έτσι στον επόμενο διαγωνισμό, ανασκουμπώθηκα και δήλωσα συμμετοχή με το που ανακοινώθηκε. « ἢ τὰν ἢ ἐπὶ τᾶς» , σκέφτηκα ως απόγονος των Σπαρτιατών (θέλω να πιστεύω). Και άρχισα να προετοιμάζομαι πυρετωδώς και επιμελώς για την μεγάλη μέρα. Δούλεψα σκληρά, ώρες και μήνες πολλούς, για να είμαι όσο πιο προετοιμασμένος γινόταν. Τόσο πολύ, που από τις πολλές φορές που έλεγα την ομιλία μου στο σπίτι, είχα προκαλέσει πονοκέφαλο στην γυναίκα μου. Και για να την καλοπιάσω, της υποσχέθηκα ένα ταξίδι σε περίπτωση νίκης. Έτσι με υπέφερε και μάλιστα υποσχέθηκε να έρθει στον διαγωνισμό ως θεατής.
Έφτασε η μέρα, ένοιωθα καλά προετοιμασμένος, είχα δουλέψει το ψυχολογικό κομμάτι, μέχρι και διαλογισμό είχα κάνει. Ήμουν αρκετά ήρεμος, άνετος, δίχως σημάδια πανικού. Με το που άκουσα το όνομά μου, ανέβηκα στην σκηνή και άρχισα να ξεδιπλώνω την καλά προετοιμασμένη ομιλία μου. Μάλιστα ένοιωσα ανεβασμένα, να με συνεπαίρνει η στιγμή, να χάνομαι στην όλη διαδικασία. Το πότε έφτασα στο τέλος δεν το πρόσεξα. Θερμό χειροκρότημα. Ένοιωσα ότι είχα πάει καλύτερα από ότι περίμενα. Αφού τελείωσαν όλοι οι ομιλητές- διαγωνιζόμενοι, οι κριτές αποσύρθηκαν για να καταμετρήσουν τους ψήφους και να βγάλουν την βαθμολογία. Εμείς βγήκαμε για διάλειμμα. Πολλοί με πλησίασαν δίνοντάς μου συγχαρητήρια, και οι περισσότεροι μου είπαν ότι θα ήμουν σίγουρος νικητής. Δεν εκδηλώθηκα αλλά και εγώ πίστευα ότι είχα πάει εξαιρετικά. Σε λίγο ξαναμπήκαμε στην αίθουσα και όλοι ήταν ανυπόμονοι να ακούσουν τους νικητές και να τους χειροκροτήσουν. Μας φώναξαν όλους στην εξέδρα. Η γυναίκα μου ήταν ανάμεσα στους θεατές, έτοιμη να τραβήξει αναμνηστικές φωτογραφίες. Όλοι οι διαγωνιζόμενοι χαμογελούσαμε αλλά σίγουρα μέσα μας νοιώθαμε αγωνία.
Και τότε βγήκε ο υπεύθυνος του διαγωνισμού για να ανακοινώσει τα αποτελέσματα. Αφού μας συνεχάρηκε όλους για την συμμετοχή, είπε ότι λυπόταν πολύ που αναγκάστηκαν να «αποκλείσουν» ένα διαγωνιζόμενο, λόγω του ότι ξεπέρασε το προβλεπόμενο χρονικό όριο διάρκειας της ομιλίας κατά 3 δευτερόλεπτα. Το άκουσα αλλά δεν το κατέγραψα. Άρχισαν να ανακοινώνουν τους νικητές αντιστρόφως,από τον τρίτο προς τον πρώτο. Ανακουφίστηκα που δεν άκουσα το όνομά μου. Άρα θα ήμουν πρώτος ή στην χειρότερη δεύτερος. Δεν ήμουν δεύτερος. Τότε θα ήμουν πρώτος. Το κοινό κτυπούσε ρυθμικά τα χέρια δημιουργώντας προσδοκία. Η γυναίκα μου σήκωσε την φωτογραφική μηχανή. Αλλά το όνομα που ακούστηκε για νικητής δεν ήταν το δικό μου. Μέσα μου πάγωσα. Προσπάθησα να κρατήσω το χαμόγελο και να μείνω ήρεμος. Τότε κατάλαβα ότι ήμουν αυτός που είχε ξεπεράσει το χρόνο για 3 δευτερόλεπτα. Συγχάρηκα τους νικητές, βγάλαμε κάποιες φωτογραφίες και μάζεψα τα πράγματα για να γυρίσουμε στο σπίτι. Αρκετοί με πλησίασαν για να με παρηγορήσουν, για να μου πουν ότι η ομιλία μου ήταν εξαιρετική, ότι ήταν κρίμα και ότι απλώς δεν πρόσεξα το χρονόμετρο.
Στο μετρό, ενώ επιστρέφαμε στο σπίτι, ήμουν έτοιμος να βάλω τα κλάματα. «Μα πώς έκανα τέτοιο λάθος;», αναρωτιόμουν. Είχα κάνει τόσο πολύ προπόνηση, που πάντα τελείωνα εντός χρόνου και έμενε και περιθώριο. Και τότε ήταν που με αγκάλιασε η γυναίκα μου, λέγοντάς μου πόσο περήφανη ήταν για μένα. «Εσύ μετράς για μένα και η προσπάθεια που έκανες. Τα τρία δευτερόλεπτα δεν τα λαμβάνω υπόψη μου. Δεν μετρούν για μένα». Δεν μπόρεσα να αρθρώσω λέξη, τι θα μπορούσα να πω. Απλώς ήμουν ευτυχισμένος που είχα ένα τέτοιο άτομο δίπλα μου. Την επόμενη βδομάδα, πήγε και έκλεισε τις διακοπές που σχεδιάζαμε. Για εκείνη είχα νικήσει και ήθελε να το γιορτάσουμε.
Και μετά από έξι μήνες, ήρθε και η ανακοίνωση για τον Τρίτο Πανελλήνιο Διαγωνισμό για τις 8/10/16. Ήξερα ότι θα προσπαθούσα πάλι. Για τον όμιλο που εκπροσωπούσα ( και ένοιωθα ότι τους χρωστούσα, για την αγάπη τους και την υποστήριξη) και για την γυναίκα μου, που ήταν πραγματική κολώνα δίπλα μου. Μα πάνω από όλα για μένα, για τις αρχές μου και για το πώς θέλω να βλέπω το ταξίδι μου στην ζωή. «Ή κερδίζεις, ή μαθαίνει. Δεν χάνεις. Και κάθε πράγμα έρχεται στον καιρό του. Αρκεί να περιμένεις και να μην εγκαταλείπεις την καλή προσπάθεια, να χαίρεσαι την διαδικασία». Από την άνοιξη του 16, η χώρα μας έγινε μέλος ενός παγκοσμίου οργανισμού ρητορικής και οι νικητές, εκτός του εγχωρίου τίτλου, θα την εκπροσωπήσουν και σε Διεθνείς Αγώνες στο Μιλάνο, της Ιταλίας, στο τέλος Οκτωβρίου, με προοπτική για Πανευρωπαικό στην Μαδρίτη και Παγκόσμιο στον Καναδά.
Και μαζευτήκαμε ξανά όλοι οι ενδιαφερόμενοι την περασμένη Κυριακή. Είχαν προηγηθεί οι διαγωνισμοί στους ομίλους και τώρα οι νικητές θα λάμβαναν μέρος στους Ελληνικούς τελικούς. Ο πήχης σίγουρα είχε ανέβει μιας και οι εμπειρίες των προηγούμενων προσπαθειών σίγουρα μας έκαναν πιο απαιτητικούς. Η αγωνία μεγάλη, το άγχος συνοδός μας. Το επίπεδο ομιλιών σίγουρα ακόμα υψηλότερο. Για να μην τα πολυλογώ, όσον με αφορά, έλαβα μέρος σε 3 «αγωνίσματα», διακρίθηκα και στα τρία, κερδίζοντας συνολικά 5 διακρίσεις(3 πρώτες και 2 τρίτες θέσεις). Κορυφαία διάκριση το 1ο βραβείο Χιουμοριστικής Ομιλίας για όλη την Ελλάδα.
Αλλά, όπως και σε όλες τις περιπτώσεις, το σημαντικό δεν είναι οι τίτλοι και οι διακρίσεις, που κι αυτές σίγουρα έχουν τον συμβολισμό τους και την αξία τους. Εκείνο που μετράει όμως περισσότερο είναι το τι χαρακτήρα χτίζεις, τι νοοτροπία αποκτάς και το ποιος γίνεσαι μέσα από την προσπάθεια, τις νίκες και τις ήττες. Μετράει το πώς αντιδράς, το πώς χειρίζεσαι τις αποτυχίες της ζωής. Αν τις πάρεις κατάκαρδα και προσωπικά, κινδυνεύεις να ταυτιστείς μαζί τους και να μην ξανασηκώσεις κεφάλι, που λέμε. Αν τις δεις σαν διδάγματα, σαν εκπαιδευτικά σκαλοπάτια, σαν το ταξίδι προς την επιτυχία (όπως εσύ την ορίζεις), τότε η χρησιμότητά τους είναι εξαιρετική και είναι «σαν να νίκησες», μέχρι την επόμενη φορά να νικήσεις πραγματικά. Όλοι μας πέφτουμε κάποια στιγμή. Το σημαντικό είναι να συνεχίσουμε. Θα μείνουμε κάτω ή θα σηκώσουμε τα μανίκια και θα προσπαθήσουμε περισσότερο, μαθαίνοντας από τα όποια λάθη μας.
Δυστυχώς, στατιστικά, πολλοί σταματούν πριν φτάσουν στην πηγή. Δεν είναι ότι δεν ξεκινούν. Είναι ότι σταματούν. Σκέψου πόσα πράγματα ξεκίνησες, και ενώ σου άρεσαν, τα παράτησες για διάφορους λόγους. Αλλά όταν θέλεις να φτάσεις ψηλά, χρειάζεται να ζοριστείς περισσότερο και πάνω από όλα να αντέξεις στις στιγμές που γλιστράς και πέφτεις. Δεν υπάρχει τελική αποτυχία. Μόνο προσωρινά πισωγύρισματα. Παίρνουμε το μάθημα και συνεχίζουμε. Τότε σίγουρα θα φτάσουμε εκεί που θέλουμε και θα χαρούμε και το ταξίδι. Μην αφήνουμε τα 3 δευτερόλεπτα να μας χαρακτηρίζουν και να καθορίζουν την πορεία μας. Οι ευκαιρίες είναι πολλές, οι ανταμοιβές μας περιμένουν. Εμείς απλώς θα πρέπει να συνεχίσουμε. Να σηκωνόμαστε και να ξαναπροσπαθούμε, σοφότεροι από την τελευταία φορά.
Διάβασε ακόμα:
Μεγάλη διεθνή επιτυχία – Σημαντική διάκριση & επίτευξη στόχου
